Diplopody, znane potocznie jako stonogi, należą do gromady Myriapoda, grupy zwierząt o długich, segmentowanych ciałach. Ich nazwa pochodzi z greckiego “diplo” (dwa) i “pous” (stopa), co odzwierciedla ich charakterystyczną cechę - dwie pary odnóży na każdym segmencie ciała.
Stonogi są niezwykle różnorodną grupą zwierząt, obejmującą ponad 12 000 gatunków zamieszkujących niemal wszystkie środowiska lądowe na Ziemi. Od wilgotnych lasów tropikalnych po suche pustynie, stonogi przystosowały się do życia w najróżniejszych warunkach.
Wygląd i Budowa:
Stonogi mają wydłużone ciała z segmentowanej budową. Każdy segment, z wyjątkiem głowy, nosi dwie pary odnóży, co pozwala im na niezwykle efektywne poruszanie się w różnych terenaam.
Cecha | Opis |
---|---|
Długość ciała | Od kilku milimetrów do ponad 30 cm |
Kolor | Zmienny, zazwyczaj brunatny, czerwony lub czarny |
Odnóża | Dwie pary na każdy segment ciała, używane do chodzenia i chwytania |
Głowa | Wyposażona w czułki, oczy proste (oczy złożone są rzadkością) i aparaty gębowych przystosowane do żerowania na martwej materii organicznej |
Ich ciało jest pokryte twardą kutikulą, która chroni je przed drapieżnikami. Niektóre gatunki stonogów posiadają gruczoły obronne, które wydzielają substancje drażniące lub cuchnące w celu odstraszenia atakujących.
Tryb Życia i Żywienie:
Diplopoda są głównie zwierzętami nocnymi, aktywnymi w wilgotnych godzinach wieczornych i nocy. W ciągu dnia ukrywają się pod kamieniami, korzeniami drzew, próchnicą lub w innych zacisznych miejscach.
Żerują na martwej materii organicznej, takiej jak liście, gałęzie, grzyby czy owady. Ich aparaty gębowe są przystosowane do rozdrabniania i trawienia tego typu pożywienia. Stonogi odgrywają ważną rolę w ekosystemie, biorąc udział w recyklingu materii organicznej.
Rozmnażanie:
Stonogi są zwierzętami obojnakami, co oznacza, że posiadają narządy rozrodcze obu płci. W procesie kopulacji samce przekazują plemniki samicom za pomocą specjalnych struktur na ciele. Samice składają jaja do ziemi lub w inne odpowiednie miejsca.
Larwy stonogów wykluwają się z jaj i przechodzą serię przeobrażeń, zanim osiągną dorosłą postać.
Ciekawostki:
- Niektóre gatunki stonogów potrafią zwalić się na bok i udawać martwe w momencie zagrożenia.
- Stonogi nie są owadami! Należą do oddzielnej gromady zwierząt - Myriapoda.
- Diplopoda mogą żyć nawet 5-7 lat, co jest dość długim okresem życia dla bezkręgowca.
Podsumowanie:
Diplopody to fascynujące stworzenia o niezwykłej adaptacji do środowiska. Ich wielość odnóży, elastyczne ciało i umiejętność przetrwania w trudnych warunkach czynią je godnymi podziwu mieszkańcami naszej planety.
Pamiętajmy, że stonogi są ważnym elementem ekosystemu i zasługują na respekt, tak jak wszystkie inne formy życia.